سیستم عامل لینوکس چیست

---

این مقاله بخشی از کتاب لینوکس ما بوده و شما برای مطالعه کامل آن می‌توانید به بخش محصولات مراجعه فرمایید.

زمان مطالعه: 4 دقیقه

جنگ سیستم عامل‌ها به پایان رسیده و لینوکس پیروز شده است. سیستم عامل (operating system)، نرم افزاری است که بر روی هارد دیسک کامپیوتر نصب شده و سخت‌افزار کامپیوتر را قادر می‌سازد تا با نرم‌افزارهای مختلف ارتباط برقرار کند. کامپیوتر و برنامه‌های نرم‌افزاری مختلف بدون یک سیستم عامل بی‌فایده خواهند بود.

سیستم عامل‌های اختصاصی به سادگی نمی‌توانند با سرعت پیشرفت و کیفیتی که لینوکس با فرهنگ اشتراک‌گذاری و نوآوری به آن دست‌ می‌یابد، ادامه دهند. حتی مدیرعامل سابق مایکروسافت (استیو آنتونی بالمر) زمانی از لینوکس به عنوان “سرطان” یاد می‌کرد، اکنون بیان کرده که سهم لینوکس در سرویس ابری آژور از سیستم عامل ویندوز پیشی گرفته است. همچنین اسکات گوتری، معاون اجرایی شرکت مایکروسافت در مصاحبه‌ای اعلام کرد (در پاییز 2018) که این آمار افزایش یافته و لینوکس 50 درصد از سرورهای اژور را به خود اختصاص داده است.

این ویدئو ارائه این مقاله بوده که صفحات 19 تا 21 کتاب لینوکس ما می‌باشد.

 

لینوکس یکی از مهم‌ترین پیشرفت‌های تکنولوژیکی قرن بیست و یکم است. توسعه لینوکس فراتر از تأثیر آن بر رشد اینترنت و جایگاه آن به عنوان یک فناوری توانمند به الگویی تبدیل شده که نشان می‌دهد پروژه‌های مشارکتی چگونه می‌توانند از کارهایی که افراد و شرکت‌ها به تنهایی انجام می‌دهند، پیشی بگیرند. سیستم عامل لینوکس جهان را در برگرفته و کاربران می‌توانند این نوع سیستم را تقریبا در همه جا پیدا کنند. سیستم عامل لینوکس را می‌توان در تلفن‌، یخچال‌، کنسول‌های بازی(PlayStation 3) و یا سرورهای لینوکس (که سایت‌های معروف اینترنتی را اجرا می‌کنند) مشاهده کرد (شکل1).

نکته) گوشی‌های اندرویدی مبتنی بر لینوکس هستند.

نکته) سازمان‌های مالی (مانند بورس نیویورک، بورس شیکاگو، بورس توکیو و غیره) که تریلیون‌ها دلار بر روی سرعت و امنیت سیستم‌عامل‌های خود سرمایه‌گذاری می‌کنند نیز به شدت به لینوکس متکی هستند.

سیستم عامل لینوکس چند کاربره و چند وظیفه‌ای بوده و به چندین کاربر اجازه کار به طور همزمان را روی یک کامپیوتر می‌دهد و همچنین این سیستم عامل برنامه‌های کاربران را هم به طور همزمان اجرا می‌کند. قابل توجه است که لینوکس را نمی‌توان معادل یونیکس دانست اما دارای شباهات‌های زیادی به یونیکس است. در سیستم لینوکس بر خلاف یونیکس تمامی منابع (سورس کدها) به طور آزادانه‌ در دسترس هستند.

نکته) سیستم عامل لینوکس در اصل از سیستم عامل یونیکس مشتق شده اما در طول سال‌ها از نظر محبوبیت و قدرت فراتر از یونیکس رشد کرده است.

نکته) لینوکس یک سیستم منبع باز است که کاربران می‌توانند سورس کدهای آن را ببینند و در صورت لزوم آن را تغییر و در نهایت آن را با دیگران به اشتراک بگذارند.

لینوکس تنها یک کرنل یا هسته سیستم عامل است. توزیع‌های مختلفی مانند ubunto، Fedora، CentOS وجود دارد که اینها همگی یک GNU/Linux هستند. بنابراین سیستم عامل GNU/Linux و هسته آن لینوکس است. لینوکس‌ها عمدتا از دو شاخه مختلف Debian-base یا Redhat-base هستند که در یکسری از دستورات متفاوت هستند. یک سیستم عامل متشکل از یک کرنل و یکسری ابزارهای مختلف است. بخش‌های اصلی لینوکس از سه لایه‌ی تشکیل شده (شکل2) که شامل موارد زیر می‌باشد:

1. لایه‌ی سخت‌افزار
2. لایه‌ی کرنل (هسته)
3. لایه‌ی کاربر (شامل ابزارهای GNU، محیط دسکتاپ گرافیکی، برنامه‌های کاربردی مانند سرویس FTP و غیره است)

هر کدام از این لایه‌ها در سیستم لینوکس کار خاصی را انجام می‌دهند.

نکته) در این بخش سه لایه اصلی سیستم لینوکس به تفصیل شرح داده شده و به کاربران یک نمای کلی از نحوه عملکرد آنها برای ایجاد یک سیستم کامل لینوکس را ارائه می‌دهد.